Μοιραζόμαστε τις εμπειρίες και τις απόψεις μας

Χωρίς λόγο, στο βουνό: η αναγκαιότητα του ελεύθερου παιχνιδιού στη φύση

Χωρίς λόγο, στο βουνό: η αναγκαιότητα του ελεύθερου παιχνιδιού στη φύση

από την Ρόζα Τριανταφυλλίδη

«Μα γιατί πηγαίνετε διαρκώς τα παιδιά χωρίς λόγο στο βουνό;» ρώτησε μία μητέρα τις παιδαγωγούς ενός από τους Παιδικούς Σταθμούς που συμμετείχαν στο σχολικό εργαστήριο της Παρέας του δάσους, στον Υμηττό. Αλήθεια, ποιος μπορεί να είναι ο λόγος για να επισκέπτεται τακτικά, ένα παιδί προσχολικής ηλικίας, το γειτονικό βουνό με τη σχολική του ομάδα;

Οι περισσότεροι σημερινοί γονείς -ακόμα κι εκείνοι που υπήρξαν «παιδιά της πόλης»- συχνά ξεχνούν πως οι ίδιοι μεγάλωσαν παίζοντας καθημερινά έξω, στους ελεύθερους φυσικούς χώρους της γειτονιάς, κάτι που δυστυχώς στερείται από τα δικά τους παιδιά, τα σημερινά «παιδιά της πόλης». Η έλλειψη καθημερινής επαφής και παιχνιδιού με άλλα παιδιά,  στον καθαρό αέρα και στον ήλιο, η παραμονή σε κλειστούς χώρους με κλιματισμό, οι πολυάριθμες εξωσχολικές δραστηριότητες, η αύξηση του χρόνου ενασχόλησης με ηλεκτρονικά παιχνίδια και οθόνες, καθώς και η διατροφή με επεξεργασμένες τροφές, έχει πλέον φανεί πως δημιουργεί από πολύ νωρίς, πολλά και σοβαρά προβλήματα υγείας στα παιδιά, σε σωματικό, ψυχικό, πνευματικό και κοινωνικό επίπεδο. Προβλήματα, που έχει επίσης φανεί πως μπορεί να θεραπεύσει η τακτική επαφή και σύνδεση με τη φύση. Γονείς και παιδαγωγοί -σήμερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε- καλούμαστε να αντιληφθούμε την επιτακτική ανάγκη των παιδιών για ελεύθερο χρόνο και ελεύθερο παιχνίδι, κίνηση και αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά, στην αγκαλιά της φύσης.

Το ελεύθερο παιχνίδι δεν αποτελεί «σπατάλη χρόνου»! Είναι η «εκπνοή» του παιδιού, ο τρόπος να επεξεργάζεται και να εξωτερικεύει τις εμπειρίες και τις γνώσεις που αποκομίζει από τη γνωριμία του με τον κόσμο. Είναι ο τρόπος να εκφράζει και να εκφράζεται, ο τρόπος να μοιράζεται εμπειρίες, αισθήσεις, συναισθήματα. Μέσω του ελεύθερου παιχνιδιού το παιδί ζει περιπέτειες κι εξερευνά άγνωστα εσωτερικά κι εξωτερικά μονοπάτια, χωρίς προσδοκίες, αλλά με αυθορμητισμό, χαρά και ξεγνοιασιά. Επικοινωνεί, δημιουργεί φιλίες, ανακαλύπτει κι απολαμβάνει την ομορφιά, το μυστήριο και τη χαρά της ζωής!

 Η φύση λειτουργεί για το παιδί, τόσο ως πλαίσιο, όσο και ως εργαλείο εκπαίδευσης, προσφέροντας ποικιλία ερεθισμάτων για την ενεργοποίηση όλων των αισθήσεων, της φαντασίας και της έμφυτης περιέργειας του, καθώς και για την εξέλιξη όλων των σωματικών, ψυχικών, νοητικών και κοινωνικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων του.

 Μέσω του ελεύθερου παιχνιδιού στη φύση, το παιδί ενδυναμώνει το σώμα του και το ανοσοποιητικό του σύστημα και ανακαλύπτει τις δυνατότητες του σε ένα περιβάλλον με σαφή φυσικά όρια, αλλά χωρίς τοίχους.

Στις τακτικές σχολικές εξορμήσεις των παιδιών στη φύση, ξεκινώντας κάθε φορά από τα ήδη υπάρχοντα ερεθίσματα και την προηγούμενη εμπειρία και αξιοποιώντας τα χαρακτηριστικά κάθε εποχής του χρόνου, δίνεται ο χώρος, ο χρόνος και η ευκαιρία στα παιδιά να δράσουν αυτόνομα και να οργανώσουν το παιχνίδι τους ελεύθερα, χωρίς διαρκή καθοδήγηση από τους ενήλικες και δίχως τη βοήθεια της τεχνολογίας ή συγκεκριμένων αντικειμένων/παιχνιδιών, αφήνοντας τη φαντασία τους να ξεδιπλωθεί σύμφωνα με ό,τι τους παρέχει η ίδια η φύση.

Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος των ενηλίκων περιορίζεται στη διατήρηση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος παιχνιδιού, ανάλογα με τους περιορισμούς και τις δυνατότητες του χώρου, ενώ ενισχυτικά και συμπληρωματικά, τα παιδιά ενθαρρύνονται να περπατήσουν και να τρέξουν στα μονοπάτια του δάσους, να αγγίξουν δέντρα, χώμα και πέτρες, να μυρίσουν φύλλα και άνθη,  να γευτούν -συγκεκριμένους- καρπούς, να σκαρφαλώσουν σε δέντρα και βράχια, να παρατηρήσουν χρώματα και σχήματα, φυτά, έντομα και πουλιά, να ανακαλύψουν ίχνη ζώων, να δημιουργήσουν κατασκευές με φυσικά υλικά, να αφουγκραστούν το θρόισμα των φύλλων, τον βόμβο των εντόμων, τα κελαϊδίσματα των πουλιών. Μπορούν να ανακαλύψουν κάτι καινούριο ή να επικοινωνήσουν για πρώτη φορά μ’ ένα πουλί ή ένα έντομο, γνωρίζοντας το,  να επινοήσουν κάτι πρωτότυπο ή να καταφέρουν κάτι μόνο με τις δικές τους δυνάμεις, να συνομιλήσουν, να συνεργαστούν, να συνδημιουργήσουν, να συμπορευτούν, να συγκινηθούν!

Στην πραγματικότητα δεν χρειαζόμαστε κανένα λόγο για να πάμε με τα παιδιά στο βουνό, αλλά πηγαίνοντας, ανακαλύπτουμε χίλιους δυο -διαφορετικούς κάθε φορά- λόγους για να είμαστε εκεί!

 

Παρέα του δάσους

Η Κοιν.Σ.Επ. Παρέα του Δάσους αποτελεί μια πρωτότυπη παιδαγωγική προσέγγιση, που αξιοποιεί το αρχαιότερο εργαστήριο στον κόσμο -τη φύση- ως πεδίο μάθησης και ανάπτυξης.

Δήλωση συμμετοχής

Η δήλωση συμμετοχής στις δράσεις της Παρέας του δάσους είναι απαραίτητη και ο αριθμός συμμετεχόντων περιορισμένος.

Η δήλωση μπορεί να γίνει μέσω της ιστοσελίδας μας

www.pareatoudasous.gr

ή με e-mail στο 

Πληροφορίες: +30 694 928 8685

Βρείτε μας στο facebook

Παρέα του δάσους Parea tou dasous

Μοιραζόμαστε τις εμπειρίες και τις απόψεις μας

© 2024 Παρέα του δάσους. Designed by Upsited | Όροι χρήσης
Α.Γ.Ε.ΜΗ: 166359261000
Χρησιμοποιούμε cookies

Προκειμένου να σας παρέχουμε την καλύτερη εμπειρία στο διαδίκτυο, αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies. Συνεχίζοντας την πλοήγηση, καταλαβαίνουμε πως συμφωνείτε με τους όρους χρήσης και την πολιτική απορρήτου μας.

Όροι χρήσης