από την Ελίζα Ζήκου και την Κωνσταντίνα Τσιβγά
Είναι ένα πρωινό ανάμεσα στον ήχο των πουλιών και το θρόισμα των πευκοβελόνων που ο ήχος του ταμπουρίνου σημαίνει την έναρξη του παιχνιδιού! Κίνηση, ήχοι και πόζες στο ξέφωτο, μια παρέα εξερευνά και ζωντανεύει όσα είναι γύρω της και άλλα που φέρνει η φαντασία! Είναι τότε που ανακαλύπτει ότι από ένα δέντρο ξεπηδούν τόσα πολλά… φιλοξενεί φωλιές πουλιών στα κλαδιά του, έχει κορμό που μοιάζει με τεράστιο άλογο, η σκιά του μεταμορφώνεται σε δροσερή λίμνη! Και τί είμαι εγώ μέσα σε αυτό το μέρος; Ιδέες που συναντιούνται και φτιάχνουν ιστορίες, ιστορίες που ζωντανεύουν μέσα στη φύση.
Θεατρικό παιχνίδι: τί, πώς και γιατί
Το θεατρικό παιχνίδι είναι μία μέθοδος με στόχο την ανακάλυψη, την ερμηνεία και την προέκταση της γνώσης μέσα από την αίσθηση. Είναι ένα “μέρος” συνάντησης του θεάτρου με τις άλλες τέχνες, ένας δίαυλος επικοινωνίας μέσω του οποίου το άτομο μπορεί να γνωρίσει το περιβάλλον, την ομάδα, τον ίδιο του τον εαυτό.
Όπως και κάθε εμπειρία μας, το θεατρικό παιχνίδι περιλαμβάνει τη σχέση του περιβάλλοντος (χώρος - χρόνος), των ατόμων (ρόλοι) που εμπλέκονται και της ιστορίας που προκύπτει από τη συνάντηση όλων. Αξιοποιώντας και αντλώντας ερεθίσματα και θέματα από το φυσικό περιβάλλον, προσκαλούμε την ομάδα να παίξει με ποικίλους τρόπους σε αυτό, μαζί με αυτό, με στόχο την έκφραση των ερεθισμάτων μέσα από τις «προσωπικές αναγωγές κι εμπειρίες του κάθε παιδιού» (Κουρετζής). Μέσα από το παιχνίδι, τα μέλη της ομάδας εκφράζονται, απελευθερώνονται σωματικά και ξεδιπλώνουν τη φαντασία τους. Δημιουργούν ρόλους που ζωντανεύουν συνθέτοντας μία κοινή ιστορία, με αρχή-μέση-τέλος, την οποία μοιράζονται θεατρικά. Όταν τα στοιχεία της μεθόδου παίρνουν πνοή από τα άυλα συστατικά της δράσης που αναδύονται από τα παιδιά, τότε ένα θεατρικό παιχνίδι ανθίζει. Η μαγεία του είναι στη στιγμή που όλα τα στοιχεία, με μια σιωπηλή συμφωνία, κινούνται με τη φαντασία.
Με στόχο τα παιδιά να “νιώσουν” και όχι να “μοιάσουν”, η έννοια του «λάθους» απουσιάζει απελευθερώνοντας το δυναμικό τους. Παράλληλα, ενισχύεται η πρωτοβουλία, η αυτο-αντίληψη, το αίσθημα ευθύνης, η αποδοχή της διαφορετικότητας, η επικοινωνία και η συνεργασία στο πλαίσιο της ομάδας.
Γιατί θεατρικό παιχνίδι στη φύση ;
Το θεατρικό παιχνίδι στη φύση συνδυάζει τα οφέλη της συγκεκριμένης μεθόδου με την καλλιέργεια της επαφής, της εξοικείωσης και της σύνδεσης του παιδιού με τον φυσικό κόσμο. Με θέματα που αντλούνται από τη φύση, τα παιδιά μπορούν να γνωρίσουν τα στοιχεία της, συμμετέχοντας με το σώμα, τον νου και την ψυχή.
Ενεργοποιώντας όλες τις αισθήσεις τους, τα παιδιά αποκρίνονται στα ερεθίσματα του φυσικού περιβάλλοντος, ανακαλύπτουν τα είδη φυτών και ζώων του μέρους, τις συνήθειές τους και τις οικολογικές σχέσεις ανάμεσά τους μέσα στο ίδιο το οικοσύστημα. Φυσικά υλικά και άλλα στοιχεία του περιβάλλοντος μπορούν να αξιοποιηθούν ως φανταστικά αντικείμενα και ως σκηνικός χώρος, ενώ η κίνηση και η φαντασία αποκτά ευρύτερη δυναμική. Βιολογικές έννοιες που σχετίζονται με τα δέντρα, τα πουλιά, τα έντομα και άλλα πλάσματα έρχονται στο προσκήνιο, στο εδώ και το τώρα. Ταυτόχρονα, το παιχνίδι αποτελεί πρόσφορο έδαφος διερεύνησης και ευαισθητοποίησης σχετικά με την ανθρώπινη επίδραση στο φυσικό περιβάλλον.
Η εμπειρία του παιχνιδιού στη φύση μέσα από την οποία το παιδί την ανακαλύπτει, τη γνωρίζει, σχετίζεται μαζί της αντλώντας ευχαρίστηση αποτελεί κλειδί για τη σύνδεσή του με τον φυσικό κόσμο. Η καλλιέργεια της αίσθησης ότι είμαστε μέρος αυτού του υπέροχου κόσμου μπορεί να έχει θετικά οφέλη τόσο για τον πλανήτη όσο και για τον ίδιο μας τον εαυτό.